تابلو برق صنعتی

تابلو برق صنعتی چیست ؟

تابلو برق های صنعتی به صورت محفظه هایی هستند که درون آن ها قطعات و تجهیزات کنترل برق نصب می شود. این محفظه در برابر عوامل محیطی از تجهیزات و قطعات خود محافظت کرده و مانع برق گرفتگی افراد نیز می شود.  معمولا این تابلوها از جنس های مختلفی مثل فلز، پلی کربنات و کامپوزیت ساخته شده اند و تجهیزات داخلی آن ها بسته به کاربرد تابلو برق متفاوت هستند.

در داخل محفظه تابلو برق های صنعتی تجهیزات الکتریکی یا الکترونیکی مانند سوئیچ‌ها، دستگیره ‌ها و نمایشگرها به صورت منظم در ردیف های عایق بندی شده قرار می گیرند؛ بنابراین اپراتور به آسانی می تواند آن ها را کنترل، تعمیر و تعویض نماید.

کاربردهای تابلو برق صنعتی

همان طور که در قسمت مقدمه بیان کردیم تابلو برق صنعتی کاربردهای مختلفی دارد که برخی از آن ها به شرح زیر است:

• جلوگیری از شوک الکتریکی و برق گرفتگی افراد
• محافظت از تجهیزات و قطعات داخلی خود در برابر عوامل جوی مانند باد، باران و برف
• تقسیم مساوی برق بین تجهیزات و قطعات
• تولید و توزیع و تبدیل انرژی برق بین تجهیزات مختلف
• به دلیل داشتن فیوزها و قطع‌کننده‌های مدار از نشتی جریان برق جلوگیری می کند.
• تأمین‌کننده انرژی‌ها الکتریکی

انواع تابلو برق صنعتی

تابلو برق صنعتی از لحاظ ساختار به انواع گوناگونی دسته بندی می شود که در ادامه معرفی آن ها می پردازیم.

1. تابلو های Metal Enclosed : این تابلوها دارای یک محفظه فلزی هستند که در داخل آن ها تمام  تجهیزات الکتریکی شامل کليدها، ترانس هاي جريان و ولتاژ، لوازم اندازه گيري، شينه ها نصب می شود. تابلو های Metal Enclosed  به دو دسته تابلوهاي Metal Clad و تابلوهای Compartment Type تقسیم می شوند.
2. تابلو های Metal Clad : در تابلو برق صنعتی Metal Clad محفظه های مختلف به صورت جداگانه وجود دارند تا هنگام ایجاد خطا در یک محفظه، سایر محفظه ها آسیب نبینند و دچار خطا نشوند.
3. تابلو های Compartment Type : این تابلوها نوعی دیگری از تابلو برق های Metal Enclose هستند که بر خلاف تابلو برق صنعتی Metal Clad محفظه ها در آن ها ب هم متصل هستند و از یکدیگر جدا نیستند.
4. تابلو برق کشویی (Withdrawable) : تابلو برق صنعتی کشویی معمولا به منظور کنترل موتورها به کار می روند و از ایمنی بیشتر و سرویس راحت تر برخوردار هستند.
5. تابلو برق های رک (Rack) : شکل محفظه تابلو برق رک به صورت قفسه بوده و محل نصب انواع محفظه های کنترل، مخابراتی، اندازه گیری و الکترونیکی روی این تابلو برق است.
6. تابلو برق Swing : این مدل تابلو برق صنعتی از نوع تابلو برق رک است و به دلیل داشتن درب شیشه ای متحرک قیمت بالایی دارد. در تابلو برق Swing پشت تجهیزات قابل مشاهده بوده و دسترسی به آن ها راحت است.

انواع تابلو برق از نظر محل نصب

در انواع تابلو برق صنعتی، تابلو برق فشار ضعیف و تابلو برق خانگی محل نصب از اهمیت بالایی برخوردار است و تاثیر زیادی روی نحوه ساخت تابلو برق دارد. از لحاظ محل نصب انواع تابلو برق صنعتی و خانگی به دو دسته داخلی و بیرونی تقسیم می شوند.

1. داخلی (Indoor):  محل نصب نوع داخلی تابلو برق در محیط بسته شامل داخل سالن، سوله، کارگاه است.
2. فضای باز (Outdoor): تابلو برق های بیرونی یا فضای باز به صورتی طراحی و ساخته شده اند که می توان آن ها در محیط باز نصب کرد.

انواع تابلو برق بر اساس ولتاژ

تابلو برق ها بسته به سطح ولتاژی که دارند در دسته به شرح زیر قرار می گیرند.

• تابلو برق های کم ولتاژ پایین (LV)
• تابلو برق های ولتاژ متوسط (MV)
• تابلو برق های ولتاژ بالا (HV)

انواع تابلو برق صنعتی براساس جنس

تابلو برق های صنعتی بر اساس جنس محفظه باید چهار دسته تقسیم می شوند.

1. تابلو برق صنعتی فولاد ضد زنگ و فولاد کربن

خاصیت فولاد کربن و ضد زنگ مقاومت بالای آن ها در برابر خوردگی، مواد شیمیایی و رطوبت است؛ همچنین فولاد ضد زنگ در برابر قارچ و باکتری نیز از مقاومت خوبی برخوردار هست. به همین دلیل از این دو ماده در ساخت تابلو برق صنعتی استفاده زیادی می شود.

2. تابلو برق صنعتی آلومینیومی

این تابلو برق به دلیل جنس آلومینیومی دارای وزن سبک و هزینه کم است و در برابر خوردگی مقاومت بالایی دارد. در برابر ضربه مقاوم بوده و از قدرت انعطاف پذیری خوبی برخوردار است که سبب شده در محیط های نامساعد عملکرد خوبی داشته باشد. تابلو برق صنعتی آلومینیومی مانع از ایجاد تداخلات الکترومغناطیسی می شود.

3. تابلو برق صنعتی پلی کربنات

پلی کربنات ماده ای غیر مغناطیسی، سبک و غیر رسانا است و در محیط های اسیدی و خوردگی مقاومت بالایی دارد. دقت کنید که تابلو برق پلی کربنات به مواد پاکننده حساس است.

4. تابلو برق صنعتی فایبرگلاس

تابلو برق های صنعتی از جنس فایبرگلاس را می توان در محیط های مرطوب نیز نصب کرد؛ همچنین فایبر گلاس در برابر مواد شیمیایی مقاوم بوده و محدوده دمایی خاصی ندارد.

تجهیزات داخلی تابلو برق صنعتی

تابلو برق صنعتی از اجزا و تجهیزات مختلفی تشکیل شده که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.

• کنتاکتور : وظیفه این قطعه قطع و وصل مدار فرمان از راه دور است.
• بی متال : این وسیله فرمان قطع را هنگام عبور جریان زیاد صادر می کند.
• رله ها :در صورتی که خطایی بر اثر عوامل مختلف ایجاد شود از رله ها برای ارسال دستور قطع و وصل جریان استفاده می کنند؛ مدل های مختلف رله شامل رلۀ کنترل فاز ، رلۀ کنترل بار ، رلۀ زمانی یا تایمر است.
• کلیدهای مختلف : در تابلو برق صنعتی کلیدهای گوناگونی مثل کلیدهای سلکتوری، غلتکی، بوش باتون، میکروسوئیچ، فلوتر سوئیچ برای قطع و وصل مدار به کار می رود.
• تجهیزات اندازه گیری : قطعاتی مانند آمپرمتر، ولتمتر، واتمتر، فرکانس متر، کسینوس فی متر به منظور محاسبۀ پارامترهای متغییر در تابلو برق صنعتی استفاده می شود.
• بدنه : بدنه تابلو برق صنعتی از جنس های مختلفی ساخته شده و در برگیرنده تمام اجزا و تجهیزات آن است.
• ارتباطات :وسایلی مثل کابلشو، سیم و شینه در تابلو برق برای ارتباط دادن بخش های مختلف به یکدیگر مورد استفاده قرار می گیرند.

استاندارد های تابلو برق صنعتی

استانداردهای تابلو برق صنعتی در زمینه های مختلفی چون ساخت، پیاده سازی، طراحی، حمل و جا به جایی، انبارش، نصب، تعمیر و جابه جایی تدوین و تعیین شده اند. استانداردهای کلی در مورد تابلو برق و صنایع الکترونیک مربوط به استانداردهای IEC و IEEE و ANSI می شوند و برای تابلو برق فشار متوسط و ضعیف بهترین و کامل ترین استاندارد، استاندارد IEC است.

درجه حفاظت در تابلو برق صنعتی

درجه حفاظتی در تابلو برق صنعتی توسط علامت اختصاری IP به معنی (International Protection) یا (Index of Protection) بیان می شود. در برابر ورود اجسام خارجی و مایعات به قسمت برق دار تابلو یا تماس به این قسمت تابلو برق می توان درجه حفاظتی تامین کند. در سمت راست علامت اختصاری اعدای وجود دارند که به ترتیب معرف درجه حفاظت در مقابل اجسام خارجی و تماس، نفوذ آب و مایعات، ضربه های مکانیکی و حفاظت در برابر مواد قابل انفجار هستند.

جنس تابلو برق صنعتی چیست؟

جنس بدنه تابلو برق از مواد مختلفی چون فلز، کامپوزیت، پلاستیک، پلی کربنات و فایبرگلاس ساخته می شود که بسته به ویژگی هایی که دارند می توانند کاربردهای متفاوتی داشته و در محیط های مختلفی نصب شوند.

• جنس بدنه تابلو برق برق صنعتی فلزی : بدنه فلزی این تابلو برق ها با رنگ الکترواستاتیک رنگ آمیزی می شوند و در ساخت بعضی دیگر از آن ها از ورقه گالوانیزه به کار می رود. لاین تابلوها برای نصب در محیط های بیرونی که تابلو در معرض عوامل جوی قرار دارد مناسب هستند. عیب تابلو برق صنعتی فلزی این است که به دلیل رسانا بودن فلز احتمال برق گرفتگی زیاد است. همچنین در زمان آتش سوزی از امنیت کمی برخوردار بوده و برای مدت طولانی مثلا 10 سال نمی تواند در برابر روبت دوام آورد. فلز انعطاف پذیر بوده و می توان محفظه تابلو برق را در اندازه های مختلف ساخت.
• جنس بدنه تابلو برق کامپوزیت : جنس تابلو برق کامپوزیتی از ترکیب الیاف شیشه و رزین ترموست ساخته شده و همچنین ایمنی، استحکام و دوام بالایی دارد. از جمله مزایای این بدنه می توان به ضد اشعه UV بودن، ضد زنگ زدگی و خوردگی، استحکام بالا، ضد حریق بودن، با طول عمر بالا و عایق الکتریسیته بودن اشاره کرد. این تابلو برق عمری بیش از 30 سال دارد و برای محیط های بیرونی مناسب است؛ بنابراین یک جایگزین عالی برای تابلو برق با بدنه فلزی است.
• تابلو های برق با بدنه ای از پلی کربنات : این تابلو برق ها از ترکیب رزین های ترموپلاستیک و الیاف کربن ساخته می شوند و به دلیل شکنندگی در برابر اشعه خورشید برای نصب در محیط های بیرون مناسب نیستند. همچنین تابلو برق صنعتی پلی کربناتی مقاومت خوبی در برابر حریق و آتش سوزی ندارد.

قیمت انواع تابلو برق صنعتی

عوامل مختلفی در تعیین هزینه و قیمت انواع تابلو برق صنعتی نقش دارند که از آن جمله می توان به جنس تابلو برق، مساحت و حجم محفظه تابلو برق صنعتی، لوازم و تجهیزات مورد استفاده برای ساخت انواع تابلو برق صنعتی،  نوع مارک و برند هر یک از انواع تابلو برق و کیفیت و ولتاژی طبق آن تابلو برق‌ های صنعتی طراحی و ساخته می شوند اشاره کرد. علاوه بر این موارد بسته به مکان نصب و حساس بودن قطعات الکتریکی  در آن مکان، جریان و ولتاژ عبوری می تواند قیمت و هزینه راه اندازی و نصب تابلو برق صنعتی متفاوت باشد.

چنانچه تمایل به دریافت اطلاعات بیشتر در مورد قیمت انواع تابلو برق صنعتی، تجهیزات، هزینه نصب و راه اندازی تابلو برق هستید می توانید با شرکت تماس بگیرید.

نحوه عیب یابی تابلو برق صنعتی

برخورداری مهندسان برق در واحدهای صنعتی از دانش عیب یابی تابلو برق بسیار اهمیت دارد؛ زیرا در صورت معیوب بودن تابلو برق خسارات زیادیبه واحد مربوطه وارد خواهد شد. برای عیب یابی مشکل پیش آمده در تابلو برق اولین کار بررسی کلید تصلی تابلو برق است. اگر زبانه‌ی کلید اتوماتیک MCCB در وسط قرار گرفته بود یعنی کلید اصلی در حالت فالت قرار گرفته و باید رفع شود.

عوامل مختلفی چون اتصال کوتاه، آسیب‌دیدن کلید، اضافه بار و تیغه‌ های کمکی داخل کلید می توانند حالت فالت را ایجاده کرده باشند. بعد از اینکه متوجه شدید حالت فالت از چه طریقی ایجاد شده است، کلید اصلی را وصل کنید؛ البته برای رعایت ایمنی باید ابتدا کلیدها و فیوزها را قطع نمایید. سپس مراحل زیر را انجام دهید:

1. بررسی اتصالات باسبار به منظور اطمینان از اتصال صحیح فیوزها و کلید
2. بررسی سالم بودن کلید اصلی با اندازه گیری اختلاف بین تمام فازها در ورودی کلید توسط مولتی متر که در حالت نرمال همه آن ها برابر هستند.
3. بررسی تمام اتصالات ورودی و خروجی کلید
4. با رعایت تمام موارد ایمنی می توانید کلید اصلی را وصل کنید.
5. بررسی صحت عملکرد کلیدهای فرعی و فیوزها: در صورت مشاهده مشکل باید اقدام به بررسی اتصالات خروجی کنید. برای عیب یابی باید فرد متخصص دانش و شناخت کاملی از اجزای تابلو برق و روش اسمبل کردن و روش عملکرد آن ها داشته باشد.
6. اگر در یک تابلو برق صنعتی چندین کنتاکتور یا هر قطعه دیگری وجود داشته باشد باید فرد متخصص آن ها را باید بتواند تشخیص دهد و عملکرد آن ها را بداند.
7. بررسی کنترل فاز: برخی از تابلوبرق ها فاقد قطعه کنترل فاز هستند.
8. بررسی موتور تابلو برق: برای این کار باید کابل‌ های موتور را از ترمینال خروجی بیرون آورده و تابلو برق را بدون موتور روشن کنید.

نصب و راه اندازی تابلو برق صنعتی به چه صورت می باشد؟

نصب و راه اندازی تابلو برق صنعتی نیاز به تخصص و آموزش دارد و باید توسط افراد کاربلد و مهندسانی که با تجهیزات برقی آشنایی دارند انجام شود. تابلو برق صنعتی به صورت های مختلفی مانند ایستاده و دیواری نصب می شوند که براساس نوع ولتاژ نحوه نصب و بستن متفاوتی دارند. به طور کلی نصب تابلو  برق صنعتی شامل مراحل زیر است.

مرحله اول: نصب و راه اندازی بدنه و تابلو برق صنعتی

مرحله دوم: نصب و راه اندازی تجهیزات صنعتی مثل فیوز ها و رله ها

مرحله سوم: نصب و راه اندازی سیم ها

مرحله چهارم: نصب تجهیزات اندازه گیر

مرحله پنجم: نصب سیستم هشدار

جمع بندی

در این مقاله تلاش کردیم اطلاعات مفید و کاربردی را در مورد انواع تابلو برق صنعتی، کاربردهای آن، جنس تابلو برق و تجهیزات داخلی آن در اختیار شما قرار دهیم. در پایان مقاله نیز به نحوه عیب یابی و چگونگی نصب و راه اندازی تابلو برق صنعتی پرداختیم و گفتیم که قیمت تابلو برق صنعتی به عوامل گوناگونی بستگی دارد و هر تولید کننده ای با توجه به نوع و جنس تابلو برق صنعتی که می سازد می تواند آن را در قیمت های متفاوتی به بازار عرضه کند. برای اطلاع دقیق از قیمت تابلو برق صنعتی با شرکت تماس بگیرید.