تابلو برق تک فاز؛ معرفی انواع، اجزا و مراحل نصب و استاندارد
تابلو برق در صنایع مختلف کاربردهای بسیاری دارند وشاید بتوان گفت در حال حاضر بدون وجود تابلو برق هیچ صنعتی نمی تواند عملکرد درستی داشته باشد. تابلو برق ها بر اساس موارد مختلفی دسته بندی می شوند؛ برای مثال از نظر ولتاژ به دو دسته تابلو برق تک فاز و سه فاز تقسیم شده اند. در نوع تک فاز اختلاف سطح ولتاژ بین فاز و نول 220 ولت است و در تابلوهای سه فاز اختلاف ولتاژ بین هر کدام از فاز ها با یکدیگر 380 ولت و اختلاف سطح ولتاژ بین هر فاز با نول 220 ولت خواهد بود. در این مقاله با مراحل نصب و اجزا و استانداردهای تابلو برق خانگی تک فاز بیشتر آشنا می شویم.
ویژگی های تابلو برق تک فاز
این تابلو برق دارای ویژگی های مختلفی به شرح زیر است:
- این تابلو برق از یک منبع انرژی خود را دریافت می کند
- دارای ولتاژ 230 ولت است.
- برای تکمیل مدار در تابلو برق تک فاز نیاز به دو سیم است.
- این تابلو برق یک منبع تغذیه متغییر است که قابلیت رسیدن به صفر را دارد.
- در مقایسه با تابلو برق سه فاز کارایی کمتری دارد.
- برای الکتروموتور راه اندازی کولر و پمپ و در موتورخانه های ساده خانگی و کارگاهی می توان از تابلو برق تک فاز استفاده کرد.
چگونگی نحوه نصب تابلو برق تک فاز
تابلو برق تک فاز در ساختمان ها نصب می شود و دارای ولتاژ 22 ولت شهری است. اصطلاح تک فاز در این تابلو برق ها به دلیل وجود دو قسمت جریان ورودی یک رشته فاز و یک رشته نول می باشد. در این قسمت به آموزش نصب تابلو برق تک فاز می پردازیم.
- بررسی نقشه ساختمان و شمای کلی فضایی که باید توسط این تابلو برق تغذیه شوند.
- اتصال دو کابل فاز و نول از تیر برق به منبع انرژی تک فاز
- اتصال سیم فاز ورودی و خنثی ورودی (L و N) به 2 قطع کننده مدار قطب دار MCCB که به عنوان کلید اصلی برای تمام قسمت های ساختمان است.
- اتصال MCCB به ترتیب به دو قطب MCB’s ، RCD ، Single Pole MCB و سیم‌های خروجی و کابل به مدارهای فرعی و مدارهای فرعی نهایی. برای سیم های خنثی و فاز باید در کل سیستم اتصال مناسب انجام شود.
- اتصال دستگاه های الکتریکی و لوازم‌خانگی به ترمینال اتصال به زمین تا منجر به الکترود زمین در سیستم و زمین شود.
نکات مهم قبل و بعد نصب تابلو برق تک فاز
برای نصب تابلو برق تک فاز باید ابتدا وسایل و تجهیزات مورد نیاز را تهیه کرد و سپس اقدام به مراحل نصب کرد. قبل از نصب باید سلول تابلو برق را در اندازه مورد نظر خریداری نمود؛ سپس تمام وسایل مورد نیاز از جمله سیم و انواع آچار و پیچ گوشتی و ... آماده کنید. طبق نقشه باید تمام اجزای تابلو برق در جای خود قرار گیرند تا اشتباهی در مراحل نصب به وجود نیاید تامجبور به تصحیح آن ها در مرحله کنترل تابلو برق نشوید. در این مرحله باید تمام خروجی از نظر میزان جریان مورد نیاز بررسی شوند؛ همچنین باید تک تک اجزا تابلو برق باید بازبینی شوند و اگر اشکالی وجود داشت برطرف گردد. این ها نکات حائزه اهمیتی قبل از خرید تابلو برق می باشند.
کاربردهای تابلو برق تک فاز چیست؟
بیشترین کاربرد تابلو برق تک فاز در لوازم و تجهیزات خانگی و تامین امنیت وسایل برق پرکاربرد مثل پمپ آب است. همچنین در صنایع کم مصرف نیز می توان از این تابلو برق استفاده کرد؛ برای این کار باید دو یا چند تابلو برق تک فاز ساختمان را به هم متصل نمود تا برای این تابلوها ولتاژ بیشتری ایجاد شود. نحوه نصب تابلو برق تک فاز در مقایسه با تابلو برق سه فاز آسان تر است؛ زیرا این تابلو برق تنها دو سیم هادی و خنثی نیاز دارد که اولی جریان را حمل می کند و دیگری جریان را بر می گرداند.
تفاوت اصلی تابلو برق تک فاز و سه فاز چیست؟
دوام تحویل نیرو یکی از تفاوت های تابلو برق تک فاز و سه فاز است. منبع تغذیه تک فاز چون دارای اوج و افت ولتاژ است نمی تواند به راحتی با افزایش و یا کاهش فشار منبع سازگار شود؛ ولی تابلو برق های سه فاز می توانند برق را با سرعت بالا و ثابت انتقال دهند و کارایی بیشتری دارند. این تابلو برق تنها با استفاده از یک سیم اضافی می تواند سه برابر تابلو برق تک فاز برق را منتقل کند و می تواند با سه سیم یا چهار سیم برای انتقال مقدار مشخصی برق از ماده رسانای کمتری نسبت به تک فاز استفاده نماید. تابلو برق های تک فاز می توانند از تابلو برق سه فاز به عنوان منبع تغذیه استفاده کنند و در مراکز ساختمانی یا تجاری و اداری نصب شوند.
به این نکات قبل از خرید تابلو کنتور برق تک فاز توجه کنید
برای اینکه بتوان خرید تابلو کنتور برق تک فاز را بدون وجود هیچ گونه مشکلی انجام داد و بهترین کیفیت را هم تهیه کرد، باید مواردی را رعایت کنید. این نکات را در زیر بیان می کنیم:
- ابتدا مشخص کنید که تابلو کنتور برق تک فاز قرار است توکار باشد یا روکار. اگر تعداد واحد هایی که قرار است از آن استفاده کنند معمولا بزرگ تر و به صورت روکار طراحی می شود.
- مشخص کنید که دقیقا خرید تابلو کنتور برق تک فاز برای کدام بخش از ساختمان است. شاید نیاز باشد فقط برق یک واحد را تامین کند یا برای چند واحد استفاده شود.
- تابلو کنتور برق تک فاز باید جوری طراحی شود که نیاز به تعمیر و نگهداری کمتر داشته باشد.
- ایمنی بالا نیز باید برای آن در نظر گرفته شود.
- اگر تابلو به صورت روکار و در معرض دید است هم باید ظاهر آن زیبا باشد. البته باید به جنس بدنه نیز توجه کرد که بهتر است از فلز باشد.
نحوه سیم کشی تابلو برق تک فاز + نکات مهم و استانداردی
در مونتاژ یکی از مهم ترین مراحل آن سیم کشی تابلو برق تک فاز است که باید به درستی و بر مبنای قوانین و اصول انجام شود. سیم کشی یا وارینگ تابلو به فرآیندی گفته می شود که در آن قطعات توسط سیم هایی به یکدیگر متصل می شوند تا بتوانند عملکرد خود را به درستی انجام دهند. سیم کشی شامل مراحل مختلف است که در زیر آن ها توضیح می دهیم.
نقشه سیم کشی تابلو
سیم کشی تک فاز تابلو برق ساده یا هر نوع تابلو برق دیگری نیاز به نقشه کشی دارد. نقشه کشی در ابتدای پروژه ساخت یک تابلو برق انجام می شود. در نقشه کشی عموما مشخص خواهد شد که قطعات یک تابلو برق چه چیزهایی هستند، باید در کجای بدنه تابلو قرار بگیرند و سیم کشی به چه صورت انجام می شود. در این نقشه سیم کشی حقیقی، فنی و تک خط، فرمان، مدار قدرت، ترمینال ها، مسیر جریان و غیره مشخص خواهند شد. هم چنین می توان نقشه سیم کشی را به صورت گرافیکی و چند رنگ انجام داد تا کاملا مشخص باشد که هر سیم مربوط به کدام عملکرد است.
انجام سیم کشی تابلو برق
بعد از اینکه نقشه کشی انجام شد سیم کشی تابلو برق تک فاز را شروع می کنیم. سیم کشی ابتدا با انتخاب کابل ها و سیم های مورد نظر آغاز می شود. سپس بر اساس نوع و کاربرد قطعات اتصالات را انجام می دهیم. ابتدا کابل های ورودی سیم کشی می شوند، سپس به دیگر قطعات یعنی فیوزها، رله ها و کلید ها می رسیم. هم چنین سیم کشی به گونه ای باید انجام شود که شوک الکتریکی ایجاد نشود و آتش سوزی اتفاق نیفتد.
نکات استاندارد و اصول سیم کشی تابلو برق
برای سیم کشی تابلو برق تک فاز یا هر تابو برق دیگر رعایت اصول و استاندارد هایی لازم است تا عملکرد تابلو به بهترین شکل انجام شده و خرابی یا حادثه ایجاد نشود. تمامی اتصالات باید با استفاده از وسایل و کابل شو مخصوص به خود انجام شوند تا حادثه ای ایجاد نشود. کلیه دستگاه هایی که درون تابلو برق نصب می کنیم مانند خنک کننده ها باید دارای سیم کشی قابل قبول و فیوز باشند. اگر نیاز به لخت شدن سیم وجود دارد، باید محل انشعاب به درستی عایق شود تا برق گرفتگی و حادثه ایجاد نشود. سیم های برق شهری باید با رنگ مشکی و قرمز و سیم های دیگر نیز باید با رنگ های مخصوص به خود مشخص شوند.
قیمت تابلو کنتور برق تک فاز چقدر است؟
شاید اولین سوالی که در زمان خرید تابلو برق پرسیده شود قیمت آن است. مراکز فروش تابلو کنتور برق تک فاز معمولا از قیمت اصلی این تابلو ها آگاه هستند. بنابراین برای اینکه از قیمت تابلو کنتور برق تک فاز اطلاع پیدا کنیم، می توانیم به صورت آنلاین یا تلفنی از شرکت های ارائه دهنده قیمت را سوال کنیم.
البته مواردی مانند بزرگ یا کوچک بودن تابلو، برند قطعات استفاده شده در آن و حق الزحمه ساخت تابلو برق توسط افراد متخصص در این زمینه به صورت مستقیم بر قیمت تاثیر می گذارد. پس اگر به تابلوی ارزان تر احتیاج دارید، می توانید لوازم مقرون به صرفه تر و از برند های عمدتا ایرانی استفاده کنید.
به این نکات قبل از خرید تابلو کنتور برق تک فاز توجه کنید!
برای اینکه بتوان خرید تابلو کنتور برق تک فاز را بدون وجود هیچ گونه مشکلی انجام داد و بهترین کیفیت را هم تهیه کرد، باید مواردی را رعایت کنید. این نکات را در زیر بیان می کنیم:
- ابتدا مشخص کنید که تابلو کنتور برق تک فاز قرار است توکار باشد یا روکار. اگر تعداد واحد هایی که قرار است از آن استفاده کنند معمولا بزرگ تر و به صورت روکار طراحی می شود.
- مشخص کنید که دقیقا خرید تابلو کنتور برق تک فاز برای کدام بخش از ساختمان است. شاید نیاز باشد فقط برق یک واحد را تامین کند یا برای چند واحد استفاده شود.
- تابلو کنتور برق تک فاز باید جوری طراحی شود که نیاز به تعمیر و نگهداری کمتر داشته باشد.
- ایمنی بالا نیز باید برای آن در نظر گرفته شود.
- اگر تابلو به صورت روکار و در معرض دید است هم باید ظاهر آن زیبا باشد. البته باید به جنس بدنه نیز توجه کرد که بهتر است از فلز باشد.
قیمت تابلو کنتور برق تک فاز چقدر است؟
شاید اولین سوالی که در زمان خرید تابلو برق پرسیده شود قیمت آن است. مراکز فروش تابلو کنتور برق تک فاز معمولا از قیمت اصلی این تابلو ها آگاه هستند. بنابراین برای اینکه از قیمت تابلو کنتور برق تک فاز اطلاع پیدا کنیم، می توانیم به صورت آنلاین یا تلفنی از شرکت های ارائه دهنده قیمت را سوال کنیم.
البته مواردی مانند بزرگ یا کوچک بودن تابلو، برند قطعات استفاده شده در آن و حق الزحمه ساخت تابلو برق توسط افراد متخصص در این زمینه به صورت مستقیم بر قیمت تاثیر می گذارد. پس اگر به تابلوی ارزان تر احتیاج دارید، می توانید لوازم مقرون به صرفه تر و از برند های عمدتا ایرانی استفاده کنید.
جمع بندی
انواع تابلو برق برای ساختمان های مسکونی و اداری و واحدهای صنعتی مختلف به کار می روند. نصب این تابلو بسیار اهمیت دارد؛ زیرا در صورت صدمه دیدن دستگاه های الکتریکی هزینه تعمیر و تعویض آن ها بسیار زیاد خواهد بود. اما استفاده از تابلو برق در ساختمان می تواند از آسیب ها و اتصالات کوتاه احتمالی که موجب اختلال در جریان برق ورودی به این سیستم ها می شود جلوگیری کند. تابلو برق تک فاز و سه فاز برای تمام ساختمان ها کاربرد دارند ولی از نوع تک فاز در مصارف سبک تر و از تابلو برق سه فاز در واحدهای صنعتی مختلف با ولتاژ بالا استفاده می شود.
مطالب مرتبط:
