اجزای بانک خازنی به همراه کارایی هرکدام
همانطور که میدانید در شرکتهای برق، نوع انرژی مصرفی و زمان مصرف آنها اهمیت زیادی دارد. برای مشخص شدن نوع توان مصرفی، از لوازم اندازهگیری یا کنتورهایی استفاده میشود که میتوانند توانهای اکتیو و راکتیو را در بازههای زمانی مختلف ثبت کنند. مقدار توان راکتیو مصرف شده باعث افزایش مقدار هزینهها و افزایش توزیع انرژی میشود. به همین علت است که شرکتهای برق برای مصرف این توان هزینه دریافت میکنند. یکی از راههایی که میتوان بوسیله آن توان راکتیو مصرفی را کاهش داد و یا حذف کرد، استفاده از خازنها در تاسیسات است. خازنها میتوانند توان راکتیو مورد نیاز را تأمین کند؛ بنابراین دیگر نیازی به دریافت آن از شبکه و پرداخت جریمه نیست. در بیشتر موارد بهترین روش برای جبران سازی توان راکتیو، استفاده از خازنهای فشار ضعیف یا بانک خازنی است. در ادامه میخواهیم درباره اجزای بانک خازنی صحبت کنیم و با کارایی هر کدام بیشتر آشنا شویم.
اجزای بانک خازنی
بانک خازنی باید در ابتداییترین قسمت ورودی توان قرار بگیرد تا بتواند توان راکتیو سیستم را تأمین کند. به طور کلی مهم ترین اجزای بانک خازنی شامل موارد زیر میشوند:
- رگولاتور : در سیستم جبران سازی اتوماتیک دو ضریب توان وجود دارد که ضریب توان اول مربوط به تأسیسات است و نشاندهنده این است که بارها به چه توان راکتیوی نیاز دارند. ضریب توان دوم نشاندهنده مقدار هدفی است که با وارد کردن خازنها باید به آن دست پیدا کنیم. برای اینکه بتوانید یک بانک خازنی اتوماتیک ایجاد کنید باید ضریب توان سیستم را بهصورت دائم اندازهگیری کنید و با مقدار هدف خود مقایسه کنید. این کار به وسیله قطعهای بنام رگولاتور خازن انجام میشود. رگولاتور خازن یکی از اجزای اصلی بانک خازنی محسوب میشود و بخشهای مختلفی دارد که میتواند با توجه به ضریب توان شبکه و ضریب توان هدف، خازنها را به مدار متصل کند و یا آنها را از مدار خارج کند.
- پنل کاربری : پنل کاربری با توجه به مدل و برندی که دارند بسیار متنوع هستند. پنل کاربری معمولا دارای تعدادی دکمه، صفحه نمایش، سیگنالهای نورانی و... است و برای تنظیم کردن و مشاهدهی کمیتها به کار میرود. پنل کاربری رگولاتور میتواند پارامترهایی مانند ضریب توان هدف، نسبت ترانس جریان، زمانهای ورود و خروج پلهها، نسبت پلهها، هارمونیک و... را به رگولاتور بدهد. همچنین وضعیت کاری رگولاتور مانند ضریب توان فعلی، تعداد پلههای مدار، آلارمها و... از طریق بخش پنل کاربری قابل مشاهده هستند.
- تغذیه : تغذیهی بیشتر بانکهای خازنی به صورت داخلی و از طریق بخش اندازهگیری ولتاژ تأمین میشود. اگر ترمینال مشخصی روی تغذیه وجود داشته باشد، باید آن را به ولتاژ متصل کرد. به طور معمول مقدار ولتاژ مجاز برای تغذیه در کنار ترمینالها گفته میشود.
- اندازهگیری : بخش اندازهگیری یکی از بخشهای مهم بانک خازنی هستند. این بخش شامل ورودیهای ولتاژ و جریان است تا بتوان ضریب توان شبکه را اندازهگیری کند. در تأسیسات فشار ضعیف، ولتاژ شبکه به طور مستقیم به رگولاتور متصل میشود، اما برای اندازهگیری آمپراژ مصرف شده از یک ترانس جریان استفاده میشود. نحوه متصل شدن ترانس جریان و ولتاژها متفاوت است و معمولا نحوه اتصال آنها روی بدنه قید شده است. برای اتصال ابتدا باید روش مورد نظر را انتخاب کنید و سیمبندی کنید. پس از کامل شدن اتصالات، باید وارد تنظیمات رگولاتور شوید و کد اتصال را انتخاب کنید.
- خروجی : برای کنترل خازنها در هر رگولاتور تعداد مشخصی رله وجود دارد. به طور مثال خروجیهای C1 و C2 مربوط به ورودی مشترک رلهها هستند و بهصورت داخلی به آنها متصل میشوند. ولتاژ متصل شده به این خروجیها با توجه به تغذیهی تایرستور سوئیچها یا کنتاکتورها مشخص میشود. هنگامی که هر رله در بخش خروجی بسته میشود، یک خط خازن وارد مدار خواهد شد.
- کنترل : به طور کلی کنترلها در دو مدل آنالوگ و دیجیتال ساخته میشوند. مدلهای آنالوگ آنها از قابلیتهای کمتری برخوردار هستند؛ بنابراین نمیتوان از آنها در شبکههای پیچیده استفاده کرد. نحوه کار این کنترلها ساده است و خازنها را از ابتدا و به ترتیب وارد مدار میکنند. کنترلهای آنالوگ معمولا دارای سیکلهای قطع و وصل یکنواختی هستند و انتخاب آزادانهی خازن در این کنترلها امکانپذیر نیست. از طرف دیگر کنترلهای دیجیتال در مقابل آنالوگ قرار دارند و طراحی آنها به گونهای بوده که باعث شده آنها بسیار قابلانعطاف و دقیق باشند و همچنین بتوانند به آسانی بانکهای خازنی پیچیده را کنترل کنند.