تابلو برق کنتور چیست؟ کارایی، مشخصات، انواع و اجرا + قیمت و خرید
تابلو برق یک محفظه فلزی یا غیرفلزی است که به منظور نصب و محافظت از تجهیزات الکترونیکی نظیر کلیدها، فیوزها، قطعات حفاظتی و کنترلی و ... مورد استفاده قرار می گیرند.
تابلو برق ها انواع گوناگونی دارند و هر یک از انواع آن ها، برای کارایی خاصی طراحی شده اند؛ در این مقاله به طور ویژه درباره تابلو برق کنتور، انواع آن، کارایی هر یک و دیگر موضوعات مرتبط صحبت خواهیم کرد، پس با ما همراه باشید.
تابلو کنتوری برق چیست؟
کنتور وسیله ای است که در تمام ساختمان ها به منظور محاسبه میزان مصرف برق، استفاده می شود. در اغلب موارد کنتورها درون محفظه ای قرار می گیرند که به آن تابلو برق کنتور گفته می شود. تابلو برق کنتور استفاده مراکز مختلف و ساختمان ها را از برق سراسری فراهم می کند. هم چنین کنتورهای تک فاز و سه فاز در تابلو برق های کنتور قابل نصب هستند.
تابلو برق کنتور معمولاً به سه شیوه ایستاده، توکار و روکار ساخته می شوند. تابلو برق های ایستاده، روی یک پایه تعبیه می شوند و تابلو برق های روکار به وسیله رول بولت روی دیوار نصب می شوند. تابلو برق کنتور باید در نزدیک ترین فاصله ممکن به در ورودی ساختمان نصب شود تا قرائت تابلو برای مأموران اداره برق آسان باشد.
کابل اصلی برق به وسیله اداره برق از تیر چراغ برق وارد تابلو کنتوری برق می شود و از آنجا میان واحدهای مختلف مسکونی و مشاعات ساختمان تقسیم می شود.
انواع تابلو کنتوری برق به همراه کارایی و موراد استفاده هرکدام
در هر ساختمان، با توجه به شرایط آن، یک یا چند تابلو برق کنتور مورد استفاده قرار می گیرد. نوع و تعداد تابلو برق ها و هم چنین نقشه کشی و سیم کشی آن ها توسط باید کارشناسان متخصص انجام شود، انواع تابلو برق کنتور که ممکن است در یک ساختمان مورد استفاده قرار بگیرد به این شرح است:
- تابلو برق کنتور اصلی ساختمان: این تابلو برق به کابل اصلی برق متصل می شود و برق واحدهای مختلف و همین طور مشاعات ساختمان از آن گرفته می شود.
- تابلو برق کنتور عمومی: برق مشاعات ساختمان اعم از پارکینگ، راه پله ها، پشت بام و سایر مکان هایی که مورد استفاده عموم است، از این کنتور گرفته می شود.
- تابلو برق کنتور خانگی: این تابلو برق، برق اختصاصی هر واحد را تأمین می کند.
تابلو برق کنتور تک فاز
برق شهری در دو نوع تک فاز و سه فاز وارد ساختمان ها می شود و در اختیار مشترکان قرار می گیرد. برق تک فاز خصوصاً جریانی که با فرکانس 50 هرتز در دسترس است، برای کاربری خانگی اعم از تأمین جریان الکتریسته روشنایی ها و به کار انداختن موتور دیگر محصولات الکتریکی مورد استفاده قرار می گیرد.
وقتی جریان برق تک فاز به وسیله کابل های مخصوص از نیروگاه ها به ساختمان های مسکونی یا اداری انتقال می یابد، نیاز به سامانه ای دارد تا آن را دریافت کند و علاوه بر محاسبه توان ورودی، میان همه مصرف کنندگان تقسیم کند .این سامانه، تابلو برق کنتور تک فاز است که علاوه بر محاسبه میزان انرژی برای تأمین امنیت ساختمان نیز کاربرد دارد.
تابلو کنتور برق سه فاز
به طور کلی برق سه فاز بیشتر در صنایع مختلف و کارخانجات مورد استفاده قرار می گیرد، در ساختمان های مسکونی نیز برخی از دستگاه ها و ماشین آلات نظیر آسانسورها، چیلرها، موتورخانه مرکزی و... را نمی توان با برق تک فاز روشن کرد و به کار انداخت، به همین دلیل نیازمند استفاده از تابلو برق سه فاز برای بهره برداری از جریان برق سه فاز هستیم.
تابلو کنتور برق تک واحدی
اندازه تابلو برق کنتور به تعداد کنتورهایی که در آن نصب می شود، بستگی دارد؛ طبیعتاً برای یک ساختمان ده واحدی، ده کنتور برق اختصاصی و یک کنتور برق عمومی در تابلو برق قرار می گیرد. تابلو کنتور برق تک واحدی اما، از نظر ابعاد کوچک است و تنها یک کنتور برق در آن قرار می گیرد.
تابلو برق کنتوری یا همان تابلو برق اصلی ساختمان دارای سه بخش مجزاست و هر بخش دارای یک در می باشد. در اغلب موارد بخش سمت چپ به محل ورود کابل اصلی برق از تیر چراغ برق و فیوزهای مربوطه تعلق دارد. بخش میانی، محل نصب کنتورها و بخش سمت راست، محل نصب فیوزهای مینیاتوری خروجی از تابلو برق است.
انواع تابلو برق خانگی بر اساس ساختار اصلی
تابلو کنتور برق خانگی با توجه به ساختار به دو نوع زیر دسته بندی می شود:
- تابلو برق های دیواری یا :wall Mounted از دسته پر کاربردترین تابلو برق های خانگیست که به دو صورت توکار و روکار قابلیت نصب دارد.
- تابلو برق های ایستاده یا :Self Standing این نوع از تابلو برق کنتور همانند نام شان به صورت ایستاده قابل نصب بوده و به هیچگونه پایه و نگهدارنده ای نیاز نخواهند داشت.
استانداردهای طراحی و ساخت تابلو برق کنتوری
تابلو برق های کنتوری از پرمصرف ترین تابلو برق ها هستند که در ساختمان های مسکونی و تجاری قابل مشاهده اند، در طراحی و ساخت تابلو برق های کنتوری باید یکسری استانداردها لحاظ شود از جمله:
- زیبایی تابلو برق و حفظ تناسب آن با محیط داخلی ساختمان
- کاهش تلفات الکتریکی شبکه
- نیاز کم به تعمیرات و نگهداری
- استحکام بالای تابلو برق
- قابلیت اطمینان و ایمنی بالا
- سهولت در نصب و استفاده از آن
- سهولت در حمل و نقل و جا به جایی آن
جنس مناسب برای تابلو برق کنتور
جنس مناسب برای تابلو کنتوری باید با توجه به استانداردهای منطقه و همچنین محل نصب انتخاب شود. به طور کلی این تابلوها با جنس های متفاوتی مانند فایبرگلاس، پلاستیک، کامپوزیت، فلز، پلی کربنات و.. طراحی و تولید می شوند.
انتخاب ابعاد تابلو برق خانگی
شاید برای تان جالب باشد بدانید که کنتورهای خانگی بر اساس تعداد واحدهای مصرف کننده ساخته و حتی نامگذاری می شوند. بنابراین احتمالا شما هم نام این گروه از کنتورها را بر اساس واحد، مانند تابلو کنتور برق سه واحدی شنیده اید. در حقیقت این عبارت مشخص می کند که کنتور استفاده شده در ساختمان تحت استفاده ۳ واحد مسکونی قرار دارد. در مقابل اگر کنتور برای یک ساختمان یک طبقه طراحی شود، با عنوان تابلو کنتور برق تک واحدی شناخته می شود که در مقایسه با سایرین از اندازه کوچکتری برخوردار است.
نکات مهم و استانداردهای نصب تابلو برق کنتوری
تابلو برق کنتور به سه شیوه روکار و توکار ایستاده و روکار دیواری نصب می شود. در تابلو برق های ایستاده، نصب باید حتماً روی پایه صورت گیرد و تابلو برق های دیوار کوب هم با رول بولت به دیوار محکم شوند؛ البته نصب تابلوهایی که دارای بیش از 12 کنتور هستند، به صورت دیوار کوب ممنوع است.
ارتفاع نصب تابلو برق هم به ترتیب اولویت و با در نظر گرفتن ضوابط به شرح زیر است:
اولویت اول: اکس تابلو از کف تمام شده، 170 سانتی متر بالاتر باشد.
اولویت دوم: اگر ارتفاع 170 سانتی متری برای نصب تابلو برق امکان پذیر نبود، حداکثر ارتفاع نمراتور بالاترین کنتور، 220 سانتی متری از کف تمام شده باشد و نمراتور پایین ترین کنتور دست کم 80 سانتی متر از کف تمام شده فاصله داشته باشد.
همچنین تابلو برق کنتور باید نزیک در ورودی ساختمان باشد تا دسترسی به آن برای مأموران برق به سهولت انجام پذیرد. بهتر است مقابل تابلو برق کنتور حداقل 150 سانتی متر فضای خالی باشد تا مانع تردد افراد و وسایل نقلیه نشود.
تابلو برق کنتور نباید زیر رمپ راه پله نصب شود و فاصله آن تا کنتورهای آب و گاز هم باید بین 60 تا 130 سانتی متر باشد.
مراحل نصب تابلو برق کنتور ساختمان
نصب کنتور برق ساختمان نیز مانند هر وسیله دیگری به مراحل و اصول خاصی نیاز دارد که باید به تمامی آن ها توجه داشته باشید. در همین زمینه مراحل اصلی نصب در ادامه برای تان توضیح داده شده است:
- مرحله اول: ابتدا محل مناسب برای نصب تابلو برق کنتور را انتخاب کرده و آن را از هرگونه وسیله اضافی پاکسازی کنید. همچنین با توجه به متریال به کار رفته در ساخت دیوار کار باید روکار و توکار بودن نوع نصب را نیز از قبل مشخص کرده باشید.
- مرحله دوم: در این مرحله طبق نکاتی که برای تان گفته شد، باید ارتفاع مناسب از کف تمام شده را حساب کنید.
- مرحله سوم: توجه داشته باشید که هنگام نصب تابلو کنتور برق ساختمان توجه به درب ها موضوع بسیار مهمیست که در صورت عدم توجه ممکن است برای تان مشکل ساز شود. در این زمینه باید فضای کافی برای باز شدن درب ها را در نظر گرفته و در صورت نبود فضای کافی، از درب های ریلی استفاده کنید.
- مرحله چهارم: اگر تابلو برق مورد نظر شما از جنس فلز است باید به ضخامت آن نیز توجه کافی داشته باشید که معمولا تابلو برق های خانگی فلزی با ضخامت های ۱، ۱.۵، ۲ و ۲.۵ در بازار موجودند.
- مرحله پنجم: پیش از نصب تابلو برق خانگی باید از وزن آن آگاهی داشته و با توجه به این موضوع تجهیزات مناسبی جهت نصب فراهم کنید تا تابلو به صورت محکم و ایمن در جای خودش فیکس شود.
- مرحله ششم: نصب تابلو برق کنتور تنها به بدنه محدود نشده و شامل اجزای داخلی نیز خواهد بود. بنابراین این موارد را نیز به دقت تعیین کرده و هرکدام را در محفظه مخصوصش نصب کنید.
- مرحله نهایی: پس از آن که تمامی اقدامات لازم برای نصب را انجام دادید، حالا برای کاهش هرگونه خطر برق گرفتگی، روی قسمت‌های خطرناک و برقدار محافظ نصب کنید.
تابلو برق کنتوری تأییدیه دار چیست؟
تأییدیه هر محصولی، در واقع نشانه سلامت و صلاحیت آن محصول است و در بیشتر موارد برای محصولاتی استفاده می شود که خطرات ناشی از استفاده از آن ها آسیب های جبران ناپذیری در پی دارد و دارای بار قانونی است. به همین دلیل برای این گونه محصولات حتماً باید از سوی مراجع ذی صلاح تأییدیه دریافت شود.
برای تابلو برق کنتور، تأییدیه از سوی اداره برق صادر می شود و به وسیله واسطه های معتبر و مشخص، به مشترکان ارائه می گردد. تأییدیه های اداره برق به انواع تابلوهای برق اعم از صنعتی، تابلو توزیع برق مسکونی، تابلو بانک خازنی و ... داده می شود.
تابلو برق کنتور که دارای تأییدیه است از استانداردهای ابعادی در طول، عرض و عمق تابلو تبعیت می کند. البته این استانداردها در هر یک از انواع تابلو برق کنتور دیوار کوب و ایستاده متفاوت است.
هم چنین برای نصب و تعبیه تابلو برق ها نیز استانداردهایی وجود دارد که بر اساس آن ها تأیید می شوند. این استانداردها سبب می شوند که خطرات جانی و خسارات مالی به حداقل برسد و الزام به آن ها ضروری است.
کنتور انداختن یعنی چه
کنتور انداختن در واقع به معنی محاسبه مقدار برق مصرف شده، توسط ساختمانی که کنتور در آن نصب شده می باشد.
مشخصات روی کنتور برق
روی تابلو برق کنتور مشخصات مختلفی نمایش داده می شود که از جمله مهم ترین آن ها می توانیم به شناسه کنتور، شماره بدنه کنتور، ارقام کارکرد، فرکانس، ولتاژ و.. اشاره کنیم.
۵۰ بالای تابلو یعنی چه
این عدد فرکانس کنتور را نشان می دهد که واحد اندازه گیری آن هرتز یاHz است. این مقیاس نشان می دهد که جریان برق در هر ثانیه چندبار مدار را طی می کند. با این وجود عدد ۵۰ یعنی جریان برق در هر ثانیه ۵۰ بار مدار اصلی را دور می زند.
قیمت تابلو کنتور برق خانگی
قیمت تابلو کنتور برق خانگی نیز مانند هر وسیله دیگری به عوامل مختلفی وابسته است که از جمله مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوع کنتور و ولتاژ مصرفی آن
- جنس و متریال های به کار رفته در ساخت تابلو
- ابعاد بدنه کنتور برق خانگی
- تجهیزات به کار رفته در ساخت و تعداد کنتور مورد نیاز
- نحوه دسترسی به بخش های مختلف کنتور
- برند سازنده تابلو
- قدیمی و دیجیتالی بودن
- و...
سخن پایانی
تابلو برق ها محفظه های فلزی یا غیر فلزی هستند که برای حفاظت از تجهیزات الکترونیکی به کار می روند؛ یکی از پر مصرف ترین انواع آن ها، تابلو برق کنتور است که تقریباً در تمام ساختمان های مسکونی و تجاری کاربرد دارد. این تابلو برق ها علاوه بر محاسبه میزان انرژی الکتریکی مشترکان، برای تأمین امنیت و پیشگیری از بروز خسارت نیز کاربرد دارند.
تابلو برق کنتور در دو نوع تک فاز برای مصرف واحدهای مسکونی و سه فاز برای راه اندازی تجهیزات ساختمانی استفاده می شود.
