تابلو برق فشار ضعیف چیست [بررسی انواع و اجزای تابلو برق فشارضعیف]
در قلب ساختمانها، کارخانهها و پروژههای نیروی برق، یکی از تجهیزات حیاتی که توسط شرکت شرکت ساتل تابلو آسیا طراحی و تولید میشود، تابلو توزیع است. یکی از رایجترین و کاربردیترین انواع این تابلوها، تابلوهایی هستند که در رده ولتاژ کمتر یعنی فشار ضعیف قرار میگیرند. درادامه قصد داریم به سؤال تابلو برق فشار ضعیف چیست؟ پاسخ دهیم با بررسی انواع تابلو برق فشار ضعیف و معرفی اجزای تابلو برق فشار ضعیف شما را همراهی کنیم. با ما باشید تا دید روشنتری نسبت به این بخش مهم در سیستم برق ساختمان پیدا کنید.
| انواع تابلو برق فشار ضعیف | معرفی مختصر | ویژگی کوتاه | کاربرد |
|---|---|---|---|
| تابلو توزیع اصلی (MDB) | دریافت برق از شبکه یا ترانسفورماتور و توزیع به تابلوهای فرعی و مدارهای اصلی. | کلید اصلی پرظرفیت، حفاظت اضافهبار، طراحی ماژولار، سرویس آسان. | توزیع برق ورودی به کلیه بخشها و مدارهای اصلی ساختمان یا مجتمع صنعتی. |
| تابلو توزیع فرعی (Sub-Distribution) | تأمین برق مدارهای روشنایی، پریزها و تجهیزات کوچک در بخشهای مختلف. | کاهش بار MDB، جداسازی مدارها، نصب نزدیک مصرفکننده، استفاده از فیوزهای شاخهای. | کنترل و تغذیه تجهیزات و مدارها در طبقات یا بخشهای پروژه. |
| تابلو کنترل موتور (MCC) | مدیریت، حفاظت و راهاندازی موتورهای سهفاز یا تکفاز با تجهیزات فرمان و کنترل. | مدار فرمان اتوماسیون، حفاظت اختصاصی، راهاندازی نرم، تهویه داخلی. | استفاده در خطوط تولید، تأسیسات مکانیکی، پمپها، فنها و ماشینآلات. |
تابلو برق فشار ضعیف چیست؟
پیش از آن که وارد ریز جزئیات شویم، خوب است بدانیم دقیقاً وقتی میگوییم تابلو برق فشار ضعیف چیست؟، منظور چیست؟ تابلو برق فشار ضعیف به تابلوهایی گفته میشود که در شبکههای توزیع با ولتاژ پایینتر (اغلب تا حدود ۱ کیلوولت) استفاده میشوند؛ این تابلوها وظیفه تأمین، توزیع و حفاظت برق مصرفکنندههای ساختمانی یا صنعتی سبک را بر عهده دارند.
سپس وقتی میگوییم انواع تابلو برق فشار ضعیف، منظور تقسیمبندی تابلوهای فشار ضعیف بر اساس کاربرد، ساختار یا نوع اتصال است. همینطور اجزای تابلو برق فشار ضعیف به قطعات و تجهیزات داخلی این تابلوها اشاره دارد. بنابراین، شناخت این مفاهیم نه فقط برای انتخاب و طراحی مناسب، بلکه برای نصب، سرویس و ایمنی در پروژهها اهمیت دارد.
انواع تابلو برق فشار ضعیف
در این بخش به بررسی چند نمونه رایج از انواع تابلو برق فشار ضعیف میپردازیم—یعنی تقسیمبندیهایی که هنگام طراحی، تولید یا خرید تابلو باید بدان توجه کرد.
1. تابلو توزیع اصلی ساختمان (Main Distribution Board – MDB)
یکی از مهمترین انواع تابلو برق فشار ضعیف، تابلو توزیع اصلی ساختمان است. این تابلو نقش دروازه ورود برق به ساختمان را دارد و از نقطهای که برق از شبکه توزیع یا ترانسفورماتور میآید، به سایر تابلوهای زیرمجموعه متصل میشود. در این تابلو، تجهیزات مثل کلید اصلی ورودی، فیوزها یا بریکرهای بزرگ، سیستم حفاظت از اضافهبار و اتصال کوتاه قرار دارد.
در طراحی تابلو توزیع اصلی، لازم است توان و جریان ورودی دقیق محاسبه شود، فضای تابلو مناسب در نظر گرفته شود و دسترسی برای سرویس و ارتقا وجود داشته باشد.
کاربرد: توزیع برق ورودی از شبکه یا ترانسفورماتور به کلیه تابلوهای فرعی و مدارهای اصلی ساختمان یا مجتمع صنعتی.
ویژگیها:
- دارای کلید اصلی ورودی با ظرفیت بالا برای کنترل کل سیستم.
- قابلیت حفاظت از مدارها در برابر اضافهبار و اتصال کوتاه.
- طراحی ماژولار برای ارتقا یا تغییر آرایش داخلی تجهیزات.
- دسترسی آسان برای سرویس، تعمیرات و تست دورهای.
2. تابلو توزیع فرعی یا تابلوهای زیرلوکال (Sub-Distribution Boards)
وقتی از انواع تابلو برق فشار ضعیف حرف میزنیم، تابلوهای زیرلوکال یا فرعی نیز اهمیت پیدا میکنند. این تابلوها معمولاً در طبقات ساختمان، سالنهای صنعتی یا بخشهای خاص پروژه قرار میگیرند و برق را به مدارهای روشنایی، پریزها، تجهیزات کوچک یا شاخههای خاص میرسانند.
وظیفه این تابلوها، کاهش بار تابلو اصلی، افزایش ایمنی، کنترل آسانتر و امکان جداسازی مدارهاست. بنابراین در طراحی کارخانه یا ساختمان، تعداد، موقعیت و ظرفیت تابلوهای فرعی باید متناسب با مصرف، تعداد کلیدها، مسیر کابلها و شرایط محیطی تعیین شود.
کاربرد: تغذیه و کنترل مدارهای روشنایی، پریزها و تجهیزات کوچک در بخشها یا طبقات مختلف ساختمان و کارخانه.
ویژگیها:
- کاهش بار و فشار بر تابلو اصلی (MDB).
- امکان جداسازی مدارها برای افزایش ایمنی و سهولت کنترل.
- نصب در نقاط نزدیک به مصرفکننده برای کاهش طول کابل و افت ولتاژ.
- قابلیت استفاده از کلیدهای مینیاتوری و فیوزهای حفاظت شاخهای.
3. تابلو کنترل موتور (Motor Control Centre – MCC)
در پروژههای صنعتی، یکی از انواع تابلو برق فشار ضعیف که کاربرد ویژه دارد، تابلو کنترل موتور است. این تابلو معمولاً شامل کلیدها، حفاظها، کنترلگرها و مدارهای فرمان موتورهای سهفاز یا تکفاز است. اگر ساختمان یا کارخانه شما شامل بخش ماشینآلات، فنها، پمپها یا کمپرسورها باشد، مشخص است که این گروه از تابلوها اهمیت زیادی دارد.
برای طراحی این نوع تابلو، لازم است بدانیم جریان و ولتاژ موتور، شرایط راهاندازی، بار لحظهای، حفاظ اضافهبار، کنترل فرمان، تهویه تابلو و وضعیت سرویس دورهای باید مدنظر قرار گیرد.
کاربرد: کنترل، حفاظت و راهاندازی موتورهای سهفاز یا تکفاز در خطوط تولید، تاسیسات و سیستمهای مکانیکی.
ویژگیها:
- مجهز به مدارهای فرمان و کنترل با امکان اتوماسیون.
- حفاظت اختصاصی برای هر موتور در برابر اضافهبار و اتصال کوتاه.
- قابلیت مدیریت بار لحظهای و راهاندازی نرم موتورهای بزرگ.
- سیستم تهویه و خنککاری برای حفظ عملکرد پایدار تجهیزات داخلی.
اجزای تابلو برق فشار ضعیف
حالا که با مفهوم تابلو برق فشار ضعیف چیست؟ و انواع تابلو برق فشار ضعیف آشنا شدیم، بهتر است به بخش قطعات و تجهیزات بپردازیم:
1. کلید ورودی و کلید جداکننده
یکی از نخستین بخشی که در تابلو ظاهر میشود، کلید ورودی است که جریان را به تابلو هدایت میکند و امکان قطع کل تابلو را فراهم میآورد. همچنین کلید یا جداکنندهای که برای ایمنی نصب میشود تا بتوان تابلو را برای سرویس یا تعمیر از شبکه جدا کرد. این بخش از اجزای تابلو برق فشار ضعیف است که رفتار کلی سیستم را تحت تأثیر قرار میدهد.
2. فیوزها، کلیدهای مینیاتوری و محافظها
درون تابلو، برای هر شاخه، فیوز یا کلید مینیاتوری نصب میشود تا در صورت اضافهبار یا اتصال کوتاه، آن شاخه جدا شود و باقی تابلو تحت تأثیر قرار نگیرد. همین تجهیزات یکی از اصلیترین اجزای تابلو برق فشار ضعیف هستند که ایمنی مصرفکنندهها و تجهیزات را تأمین میکنند.
3. باسبارها، شینه نول و ارت
برای انتقال جریان از کلید ورودی به شاخههای مختلف تابلو و همچنین اتصال نول و ارت از شینهها استفاده میشود. این قطعات نیز جزئی جداییناپذیر از اجزای تابلو برق فشار ضعیف هستند و طراحی صحیح آنها باعث کاهش افت ولتاژ، افزایش ایمنی و تسهیل سرویس میشود.
4. تجهیزات اندازهگیری، کنترل و تهویه
برای پایش جریان، ولتاژ، وضعیت تابلو و نیز تهویه، نصب تجهیزات اندازهگیری (آمپر، ولتمتر، ترمومتر) و فن یا تهویه تابلو نیز ضروری است. هرچند ممکن است این بخشها کوچک به نظر آیند، اما در سطح حرفهای یکی از مهمترین اجزای تابلو برق فشار ضعیف محسوب میشوند. چرا که برای اطمینان از عملکرد صحیح، پیشگیری از مشکلات و نگهداری دورهای اهمیت دارند.
نتیجهگیری
در پایان، پاسخ به سؤال تابلو برق فشار ضعیف چیست؟ را میتوان اینگونه خلاصه کرد: تابلو برق فشار ضعیف، تابلویی است که در شبکه توزیع با ولتاژی پایینتر طراحی شده و وظیفه توزیع، کنترل و حفاظت بارهای ساختمانی یا صنعتی سبک را دارد. مهم است بدانیم این تابلو شامل انواع تابلو برق فشار ضعیف از جمله تابلو توزیع اصلی، تابلوهای فرعی و تابلوهای کنترل موتور است؛ و هر یک از این نوعها دارای اجزای تابلو برق فشار ضعیف مخصوص به خود هستند—از کلیدها، فیوزها، باسبارها تا تجهیزات اندازهگیری و تهویه.
شرکت ساتل تابلو آسیا با تمرکز بر تکنولوژی روز، طراحی دقیق، تولید مطابق استاندارد و اجرای پروژههای نیرویرسانی، آماده ارائه راهکارهایی است که مناسب نیاز شما در حوزه تابلو برق فشار ضعیف باشند. با شناخت بهتر از تابلو، انواع و اجزای آن، میتوانید انتخاب بهتری داشته باشید، نصب بهینهتر انجام دهید و تعمیر و نگهداری مؤثرتری داشته باشید. امیدوارم این محتوا برای شما مفید بوده باشد.
مطالب مرتبط:
- چگونه برق سه فاز را به تک فاز تبدیل کنیم
- نحوه نصب کنتور فرعی برق سه فاز
- قیمت تابلو برق صنعتی
- قیمت تابلو برق خانگی
- تابلو برق صنعتی کوچک
- تابلو برق تک فاز
