مونتاژ تابلو برق سه فاز [آموزش تابلو برق سه فاز + نکات نصب]

 در هر مجموعه صنعتی یا ساختمانی، تامین و توزیع صحیح انرژی الکتریکی حیاتی‌ترین بخش سیستم است. انجام این مأموریت مهم بر عهده تابلو برق سه فاز است؛ تابلویی که وظیفه آن کنترل، حفاظت و هدایت جریان برق در مدارهای مختلف می‌باشد.

اما آنچه کیفیت، دوام و ایمنی چنین تابلوهایی را رقم می‌زند، اجرای اصولی مونتاژ تابلو برق سه فاز است.

مفهوم مونتاژ تابلو برق سه فاز

قبل از ورود به مراحل اجرایی، باید بدانیم که اصلاً مونتاژ تابلو برق سه فاز به چه معناست. در واقع این فرآیند شامل نصب تجهیزات حفاظتی، سیم‌کشی مدارهای فرمان و قدرت و برقراری اتصالات دقیق میان اجزای مختلف تابلو است.

یک تابلو سه فاز معمولاً شامل کلید اصلی، فیوزهای حفاظتی، شینه‌های مسی، رله‌های کنترل فاز، ترمینال‌ها و سیم ارت سبزرنگ است. در صورت اجرای غیراصولی، احتمال بروز اتصال کوتاه یا نوسان ولتاژ بالا می‌رود؛ بنابراین آموزش صحیح از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

مراحل آموزش تابلو برق سه فاز

آنچه در دوره‌های رسمی آموزش بستن تابلو برق سه فاز آموزش داده می‌شود، دقیقاً همان مسیری است که متخصصان در کارگاه‌های صنعتی طی می‌کنند. پیش از شروع نصب، باید نقشه مدار طراحی شود و هر شینه، کابل یا کلید در جای مشخص خود جای گیرد. مراحل اصلی عبارت‌اند از:

۱. طراحی نقشه مدار قدرت و فرمان بر اساس نیاز پروژه

در این مرحله، مهندس برق با توجه به توان مصرفی دستگاه‌ها و نوع ورودی‌ها، نقشه مدار قدرت (Power) و فرمان (Control) را تدوین می‌کند. نرم‌افزارهایی مانند EPLAN یا AutoCAD Electrical برای ترسیم استاندارد به‌کار می‌روند. طراحی دقیق نقشه، نقشه راه کل فرآیند مونتاژ است و از بروز خطاهای سیم‌بندی جلوگیری می‌کند.

۲. آماده‌سازی بدنه و پانچ محل نصب تجهیزات

بدنه تابلو برق معمولاً از ورق فولادی گالوانیزه یا استیل ساخته می‌شود و پیش از نصب، محل سوراخ‌ها برای کلیدها، چراغ‌ها و کابل‌ها با پانچ صنعتی آماده می‌گردد. چیدمان صحیح قطعات با محاسبه جریان هوا و رعایت فاصله ایمنی صورت می‌گیرد. این مرحله در کیفیت ظاهری و تهویه تابلو نقش اساسی دارد.

۳. نصب شینه‌های مسی فازها (R، S، T) با پیچ عایق

شینه‌ها جریان اصلی تابلو را منتقل می‌کنند و باید از مس الکترولیتی با سطح مقطع مناسب ساخته شوند. برای جلوگیری از اتصال ناخواسته، روی پایه‌های عایق PVC یا فنول‌فرمالدهید نصب می‌شوند. پیچ‌ها باید با گشتاور مشخص (طبق IEC 61439) سفت شوند تا گرمایش ناشی از اتصال شل کاهش یابد.

۴. اجرای سیم‌کشی دقیق بین کلیدها و موتورها

در این مرحله مسیرهای قدرت و فرمان طبق نقشه تفکیک می‌شوند و از سیم‌های افشان با مقطع متناسب با جریان هر مدار استفاده می‌شود. مسیر سیم‌ها از داخل داکت عبور می‌کند تا از تداخل مغناطیسی فازها و نویز فرمان جلوگیری شود. رعایت رنگ‌کد استاندارد (قرمز، زرد، آبی برای فاز و مشکی برای فرمان) الزامی است.

۵. اتصال سیم ارت برای ایمنی

تمام بدنه فلزی تابلو و قطعات در معرض تماس باید به سیستم زمین (Earth System) متصل شوند تا در برابر نشتی یا اتصال بدنه، مسیر ایمن تخلیه جریان برقرار باشد. سیم ارت معمولاً به رنگ سبز و زرد است و به شینه‌ی مجزا در کف تابلو بسته می‌شود. بدون وجود ارت مؤثر، حفاظت جان (RCD) عملکرد درستی نخواهد داشت.

۶. شماره‌گذاری سیم‌ها و تست عملکرد مدار

در نهایت پس از اتمام سیم‌کشی، هر سیم با لیبل شماره‌گذاری می‌شود تا در تعمیرات و تحویل پروژه، شناسایی مدارها آسان باشد. سپس با اعمال ولتاژ آزمایشی، صحت عملکرد تجهیزاتی مانند کنتاکتور، فیوز، رله و چراغ سیگنال بررسی می‌گردد. این تست نهایی تضمین می‌کند مدارها بدون خطا و مطابق استاندارد IEC 60204 عمل می‌کنند.

در این مسیر، اجرای مراحل فوق بر اساس استاندارد IEC و استفاده از ابزار کالیبره شده الزام دارد تا عمر مفید تابلو افزایش یابد.

نکات مهم در مونتاژ تابلو برق سه فاز

پیش از عملیاتی شدن پروژه، متخصصان ساتل تابلو آسیا تأکید دارند که رعایت چند نکته کلیدی در مونتاژ تابلو برق سه فاز می‌تواند نقش بسزایی در کیفیت نهایی داشته باشد:

• انتخاب صحیح سطح مقطع سیم متناسب با شدت جریان
• رعایت فاصله استاندارد بین المان‌های قدرت و فرمان
• استفاده از رنگ‌بندی استاندارد برای سیم‌ها (زرد، قرمز، آبی برای فاز و سبز برای ارت)
• کنترل گشتاور پیچ‌ها با ترک‌متر
• نصب تهویه یا فن برای جلوگیری از افزایش دما در تابلو

رعایت این اصول موجب افزایش ایمنی اپراتور و کاهش نرخ خرابی تجهیزات می‌شود.

آموزش نصب تابلو برق سه فاز در صنایع

وقتی صحبت از آموزش بستن تابلو برق سه فاز می‌شود، منظور فقط اتصال چند سیم و کلید نیست، بلکه آموزش ایمن‌سازی عملیات و درک مدارهای پیچیده است. نصاب حرفه‌ای باید تفاوت میان تابلو قدرت، روشنایی و فرمان را بداند و بتواند خطاهای احتمالی مانند جابجایی فاز یا قطع ارت را تشخیص دهد.

در صنایع معدنی، ساختمانی یا خطوط تولید، نصب اشتباه هر فاز می‌تواند موجب خاموشی کامل سیستم یا سوختن تجهیزات شود به همین دلیل یادگیری نحوه سیم‌بندی RST و نول بسیار حیاتی است.

تست و راه‌اندازی پس از مونتاژ

یکی از بخش‌های نهایی در مونتاژ تابلو برق سه فاز مرحله تست و راه‌اندازی است. در این بخش جریان هر فاز اندازه‌گیری، قدرت کلیدها بررسی و عملکرد سیستم ارت ارزیابی می‌شود. نصب نهایی باید به گونه‌ای باشد که تابلو ضمن تحمل حرارت بالا، در برابر گرد و غبار نیز مقاوم باشد.

مهندسان ساتل تابلو آسیا برای تضمین کیفیت، هر تابلو را پیش از تحویل نهایی در چند مرحله آزمایش می‌کنند تا هیچ خطری استفاده  پروژه را تهدید نکند.

هزینه مونتاژ تابلو برق سه فاز با ساتل تابلو آسیا

برآورد هزینه مونتاژ تابلو برق سه فاز با ساتل تابلو آسیا بر پایه نوع تابلو، تعداد مدارهای قدرت و فرمان، و تجهیزات حفاظتی به‌کاررفته انجام می‌شود. این شرکت با رعایت استاندارد IEC 61439 و استفاده از قطعات باکیفیت، عملکرد ایمن و طول‌عمر بالا را تضمین می‌کند. برای بررسی جزئیات قیمت هر مرحله و خدمات اجرایی، به جدول زیر توجه کنید:

نتیجه‌گیری

در دنیای صنعت برق، کیفیت و دقت در مونتاژ تابلو برق سه فاز به‌عنوان شاخصی مهم از توان مهندسی هر شرکت شناخته می‌شود. نصب صحیح، رعایت استانداردها و آموزش مداوم نیروهای متخصص، کلید کارایی و طول عمر تجهیزات الکتریکی است.

شرکت ساتل تابلو آسیا با تکیه بر تجربه بیش از سه دهه فعالیت، ضمن تولید تابلوهای برق با فناوری روز، خدمات آموزش تابلو برق سه فاز و اجرای پروژه‌های نیرو‌رسانی را نیز ارائه می‌دهد تا زیرساخت‌های صنعتی کشور ایمن‌تر و کارآمدتر گردد. برای دریافت مشاوره تخصصی و سفارش تولید تابلو می‌توانید با شماره‌های موجود در سایت تماس بگیرید.

 

مطالب مرتبط:

1. قیمت تابلو برق صنعتی
2. قیمت تابلو برق خانگی
3. تابلو برق فلزی توکار
4. تابلو برق روکار
5. تابلو برقی دیواری
6. قیمت تابلو برق ایستاده